Dokter op het strand

Het is nog geen 10 uur 's morgens en we hebben al zeven boten opgevangen in Mytilini. Het aantal mensen per boot varieert zo tussen de 40 en 65 per boot, minstens 3x meer dan veilig is. De vluchtelingen vertelde me 2000 euro pp te betalen voor de overtocht. De boten zijn meestal gemaakt van stevig zwart rubber en zijn gemotoriseerd. Vanmorgen kwam er echter opeens ook een opblaasbootje aangepeddeld, zo'n gammel ding voor even een uurtje op de Kagerplas. Niet voor midden op zee, in het holst van de nacht, met een soort oranje vaatdoek als zwemvest. Een hele lading drijfnatte mensen komt van het bootje af.

Ik loop rond om te kijken of iedereen in orde is. Ik zie een man met zijn arm om een hoopje dekens. Ik kijk erin. Een verkleumd meisje van ongeveer 6 jaar kijkt me met grote lege ogen aan. Ik verzorg het meisje met alle warmte die ik heb. Ze blijft me strak aankijken met die lege blik. De songtekst van Marco Borsato schiet door mijn hoofd: 'al ben je uit de oorlog, gaat de oorlog ooit uit jou?'

Er waren vandaag veel vluchtelingen die medische zorg nodig hadden. Als ik met iemand bezig ben staat er altijd een grote groep omheen. Iedereen wil helpen. De overload aan behulpzaamheid is minstens even vriendelijk als disfunctioneel. Zo werd ik bijvoorbeeld bij een jonge vrouw gevraagd. Zeven verschillende mensen beginnen te vertalen, iedereen roept door elkaar. Ik heb er opeens zeven dokters bij want men 'vertaalt' vooral wat ze zelf vinden, niet wat de klacht van de patiënt is. 'She has a heartattack', 'she needs sugar', 'she is dying'. Mijn patiënt zit ondertussen springlevend, zonder nog een woord gezegd te kunnen hebben om zich heen te staren.

Een heel andere orde van disfunctionele behulpzaamheid is de media. Natuurlijk is het belangrijk dat er in de media aandacht is voor bootvluchtelingen. Maar moet dat nu met je telelens midden in mn 'behandelkamer' (daarmee bedoel ik de halve meter tussen mij en mijn patiënte). Een close-up van een huilende zieke vrouw op een kiezelstrand bij zonsopgang gaat duidelijk voor normaal gedrag. Alles voor de foto's... Toen ik hem wegstuurde met de woorden dat ie toestemming moet vragen aan de vrouw, kreeg ik een 'whatever'. Onze enigsins volslanke Amerikaanse vrijwilliger lost dit soort situaties vrij handig op. Ze werpt zich ervoor en -ik citeer- 'now he only has pictures of my butt'.